Geleidbaarheid (EC)
Oorzaak van een te hoge geleidbaarheid
De geleidbaarheid van water wordt bepaald
door de opgeloste zouten die aanwezig zijn in het water. De variatie tussen de
verschillende waterbronnen is groot. Zo is de geleidbaarheid van regenwater zeer laag. De
geleidbaarheid van grondwater schommelt meestal tussen de 200 en de 1500 µS/cm, maar deze is erg
plaats afhankelijk. Zo is dicht bij de kust het ondiep grondwater vaak verzilt en wordt in
de ondiepe lagen een verhoogde zoutdruk (geleidbaarheid) gemeten. Maar ook de
geleidbaarheid van de diepere grondwaterwinningen (bv. winningen uit het
Landeniaanzand) is hoog. De samenstelling en dus ook de geleidbaarheid van open
putwater kan sterk verschillen: bij hevige neerslag zal de geleidbaarheid
dalen, in droge omstandigheden gebeurt het omgekeerde. Tenslotte wordt de
geleidbaarheid van het oppervlaktewater sterk bepaald door eventuele lozingen
van gezuiverd (industrieel) afvalwater. Net zoals het ondiepe grondwater,
kunnen in de kustregio in het oppervlaktewater lokaal hogere zoutwaarden
gemeten worden die bovendien tijdens langdurige droge (zomer)periodes sterk
kunnen toenemen.
Problemen in de land- en tuinbouw veroorzaakt door een te hoge geleidbaarheid in het water
Gevolgen verhoogde geleidbaarheid bij drinkwater voor vee
Voor drinkwater voor vee schuift DGZ
(Dierengezondheidszorg Vlaanderen) een maximale geleidbaarheid van 2100 µS/cm
(of ongeveer 3000 mg/l zout) naar voor, en dat voor alle diercategorieën.
Onderstaande tabel geeft wat meer nuances.
Bron :
“The most essential nutrient: water”, David K. Bleede en “Interpretatie
parameters drinkwaterkwaliteit” Dr. Frédéric Vangroenweghe – DGZ – presentatie.
* basiswaarden tekst is zoutwaarde – omgerekend volgens verhouding 2100 µS/cm ~
3000 mg/l zoutgehalte
|
Zoutwaarde
(mg/l)
|
EC
(µS/cm)
|
Varkens
|
Melkvee
|
|
< 1.000
|
< 700
|
Ok
|
Ok
|
|
1.000 – 2.999
|
700 – 2.099
|
Voorbijgaande diarree na plotse
omschakeling
|
Kan tijdelijk aanleiding geven
tot diarree; heeft wellicht geen effect op gezondheid en prestaties
|
|
3.000 – 4.999
|
2.100 – 3.499
|
Initiële weigering water – soms
hogere wateropname
|
Algemeen aanvaardbaar maar zal
zeker bij eerste consumptie aanleiding geven tot diarree
|
|
5.000 – 6.999
|
3.500 – 4.899
|
Oppassen bij gebruik voor
zeugen
|
Kan met relatieve zekerheid
gebruikt worden als drinkwater bij volwassen dieren. Te vermijden bij
drachtige dieren en kalveren
|
|
7.000 – 10.000
|
4.900 – 7.000
|
Ongeschikt. Risico bij zugen,
zieke varkens en dieren onder hittestress.t
|
Te vermijden als mogelijk.
|
|
> 10.000
|
> 7.000
|
|
Niet bruikbaar
|
Gevolgen verhoogde geleidbaarheid bij gebruik als
irrigatiewater
Niet alle gewassen zijn even gevoelig voor gebruik van
zoutrijk irrigatiewater. Onderstaande tabel toont per teelt dat de opbrengst
daalt naarmate de EC van het irrigatiewater hoger wordt. Let wel: dit zijn de
opbrengstresultaten wanneer het gewas uitsluitend met zoutig water
beregend wordt en er geen zoet (regen)water op het gewas komt
(worstcasescenario), dus vanaf het jonge gewas. Enige nuance in de
interpretatie is dus zeker op zijn plaats. Bloemkolen vlak voor oogst zijn bv.
veel minder zoutgevoelig dan (witloof)wortelen bij opkomstberegening.
|
Gewassen
|
Grenswaarde EC (µs/cm)
|
|
|
100 % opbrengst
|
90 %
opbrengst
|
75 %
opbrengst
|
50 %
opbrengst
|
|
Aardappel
|
1100
|
1700
|
2500
|
3900
|
|
Bonen
|
700
|
1000
|
1500
|
2400
|
|
Broccoli
|
1900
|
2600
|
3700
|
5500
|
|
Kolen
|
1200
|
1900
|
2900
|
4600
|
|
Wortelen
|
700
|
1100
|
1900
|
3100
|
|
Ui
|
800
|
1200
|
1800
|
2900
|
|
Spinazie
|
1300
|
2200
|
3500
|
5700
|
Bron : “Irrigation water quality standards and salinity
management strategies”, Guy Fipps, Texas A&M Agrilife extensions.
Een neveneffect van het frequent beregenen
van percelen met water met een verhoogde zoutdruk (en dus verhoogde
natrium-druk) is verzilting van de bodem. Gebruik daarom water met een
verhoogde zoutdruk niet structureel als irrigatiewater.
Praktijkbevindingen
Alle wateranalyses die in de loop van de
jaren Inagro werden genomen, zijn nauwgezet bijgehouden in een database. De verwerking van deze resultaten is terug te
vinden in onderstaande tabel:
|
Waterbron
|
Aantal stalen
|
Gemiddelde EC
(µS/cm)
|
Min. gemeten EC (µS/cm)
|
Max. gemeten EC (µS/cm)
|
|
Regenwater
|
932
|
475
|
13
|
5935
|
|
Oppervlaktewater
|
383
|
1302
|
31
|
10520
|
|
Open put water
|
1193
|
787
|
29
|
7855
|
|
Drainagewater
|
431
|
1303
|
116
|
8414
|
|
Diep grondwater
(Landeniaanwinning)
|
1129
|
2129
|
123
|
5819
|
|
Ondiep grondwater
(steenput/filterput)
|
1383
|
942
|
1
|
14836
|
Merk op : de analyseresultaten werden verwerkt met de door
de klant opgegeven waterbron waardoor er geen garantie kan gegeven worden dat
dit volledig correct is. We gaan er evenwel vanuit dat de gemiddelde waardes
per waterbron goede richtwaarden zijn.